Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11

Dàn ý: Nghị luận xã hội về đạo làm con

Mở bài

Dẫn dắt: Mở bài bằng một câu chuyện, một hình ảnh thơ ca hoặc một câu tục ngữ về tình mẫu tử, phụ tử để khơi gợi cảm xúc.

Nêu vấn đề: Khẳng định “đạo làm con” không chỉ là một khái niệm truyền thống mà còn là một giá trị văn hóa, một chuẩn mực đạo đức sâu sắc của con người.

Phạm vi nghị luận: Đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của đạo hiếu trong xã hội hiện đại.

Thân bài

Giải thích “Đạo làm con”

Định nghĩa: “Đạo làm con” là bổn phận, trách nhiệm và tình cảm của con cái đối với cha mẹ, người đã sinh thành và dưỡng dục.

Biểu hiện:

Về tình cảm: Yêu thương, kính trọng, biết ơn.

Về hành động: Hiếu thảo, vâng lời, chăm sóc, phụng dưỡng khi cha mẹ về già.

Phân tích ý nghĩa và vai trò của đạo làm con

Đạo làm con là nền tảng của gia đình: Thể hiện sự hòa thuận, gắn kết giữa các thành viên, giúp gia đình trở thành bến đỗ bình yên.

Đạo làm con là truyền thống văn hóa tốt đẹp: Là một trong những giá trị cốt lõi làm nên bản sắc dân tộc Việt Nam (“Tiên học lễ, hậu học văn”, “Công cha như núi Thái Sơn…”).

Đạo làm con mang lại giá trị nhân văn cho xã hội: Xã hội có những gia đình hạnh phúc, ấm no thì mới có một xã hội văn minh, tiến bộ.

Chứng minh

Trong văn học: Lấy dẫn chứng từ các tác phẩm văn học Việt Nam để làm rõ hơn về tình cảm của con cái đối với cha mẹ, ví dụ như:

Nhân vật Thu trong tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng với tình cảm yêu thương, tha thiết dành cho cha.

Những câu ca dao, tục ngữ về công ơn sinh thành, dưỡng dục: “Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ/ Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha.”

Trong đời sống: Dẫn chứng về những tấm gương người thật, việc thật đã làm những điều tốt đẹp cho cha mẹ, hay những người trẻ thành công nhưng không quên báo hiếu.

Bàn luận mở rộng và phản đề

Bàn luận:

Trong xã hội hiện đại, đạo làm con không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc vật chất, mà còn là sự thấu hiểu, sẻ chia về tinh thần, là sự đồng hành cùng cha mẹ trong cuộc sống.

Sự khác biệt về thế hệ có thể dẫn đến mâu thuẫn. Đạo làm con cũng đòi hỏi sự nhẫn nại, kiên trì và bao dung.

Phản đề:

Phê phán những hiện tượng trái với đạo làm con: Bạo hành, bất hiếu, chối bỏ trách nhiệm phụng dưỡng, thậm chí vì tiền tài mà đối xử tệ bạc với cha mẹ.

Cảnh báo về lối sống ích kỉ, chỉ biết nhận mà không biết cho của một bộ phận giới trẻ hiện nay.

Bài học nhận thức và hành động

Nhận thức: Nhận thức rõ về vai trò và trách nhiệm của mình đối với cha mẹ.

Hành động:

Từ những việc nhỏ nhất: Lắng nghe, chia sẻ, giúp đỡ cha mẹ trong công việc hằng ngày.

Khi trưởng thành: Nỗ lực học tập, lao động để trở thành người có ích, có thể phụng dưỡng cha mẹ về sau.

Kết bài

Khái quát lại vấn đề: Khẳng định đạo làm con là một giá trị đạo đức vĩnh cửu, không bao giờ mất đi.

Liên hệ: Lời kêu gọi mọi người hãy sống đúng đạo hiếu, trân trọng những gì mình đang có.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 1

“Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”, câu ca dao quen thuộc ấy đã ăn sâu vào tâm hồn mỗi người Việt, như một lời nhắc nhở không ngừng về công ơn trời biển của cha mẹ. Chính vì vậy, “đạo làm con” trở thành một triết lý sống, một giá trị đạo đức nền tảng mà mỗi chúng ta phải trau dồi và gìn giữ.

Đạo làm con là đạo lý về bổn phận, nghĩa vụ của con cái đối với cha mẹ. Đó không chỉ là tình cảm yêu thương, kính trọng, mà còn là những hành động cụ thể như chăm sóc, phụng dưỡng, lắng nghe và sẻ chia. Đây là một truyền thống lâu đời, được Nho giáo tôn vinh là một trong những chuẩn mực đạo đức hàng đầu. Chữ “hiếu” được coi là cái gốc, là nền tảng để con người hoàn thiện nhân cách, để từ đó có thể sống tử tế, có trách nhiệm với xã hội. Một gia đình êm ấm, thuận hòa, nơi con cái biết hiếu thảo với cha mẹ, sẽ là tế bào khỏe mạnh của một xã hội văn minh, tiến bộ.

Những hành động hiếu thảo không cần phải là điều gì quá lớn lao. Đôi khi, chỉ là bữa cơm nóng dọn sẵn chờ mẹ, là câu hỏi thăm cha sau một ngày làm việc mệt nhọc, hay đơn giản là một cái ôm siết chặt. Điều đó cũng đủ để sưởi ấm lòng cha mẹ. Những tấm gương hiếu thảo vẫn luôn hiện hữu trong đời sống, từ cô bé bán vé số cõng mẹ già, đến chàng trai vượt khó, thành tài để báo hiếu. Đó là những minh chứng sống động nhất cho vẻ đẹp của đạo làm con. Trong văn học, nhân vật Thu trong “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng với tình yêu thương cha tha thiết, da diết cũng là một biểu tượng đẹp về đạo hiếu.

Tuy nhiên, thật đáng buồn khi trong xã hội hiện đại, vẫn còn những người con sống bất hiếu, vô ơn, thậm chí ruồng bỏ cha mẹ khi về già. Họ là những người bị lối sống thực dụng, ích kỷ chi phối, quên đi công ơn sinh thành, dưỡng dục. Những hành động này không chỉ vi phạm đạo đức mà còn làm xói mòn các giá trị truyền thống tốt đẹp.

Đạo làm con là một món quà vô giá mà cha mẹ đã trao tặng cho chúng ta. Hãy sống trọn vẹn, trân trọng từng giây phút được ở bên cha mẹ, để không phải hối tiếc khi thời gian đã trôi qua. Sống hiếu thảo chính là cách ta gieo những hạt mầm yêu thương, để sau này gặt hái được những quả ngọt hạnh phúc.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 2

Nếu ngày xưa, đạo làm con thường được thể hiện qua việc chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ khi về già, thì trong xã hội hiện đại, khái niệm này đã có thêm nhiều chiều sâu mới. Bên cạnh bổn phận truyền thống, đạo làm con ngày nay còn là sự sẻ chia, thấu hiểu và đồng hành cùng cha mẹ trước những thay đổi của cuộc sống.

Cuộc sống bận rộn, áp lực công việc, khoảng cách địa lý… là những thách thức lớn đối với việc thực hành đạo hiếu. Nhiều người con phải rời quê hương để lập nghiệp, không thể ở bên chăm sóc cha mẹ mỗi ngày. Sự khác biệt về thế hệ, về tư duy cũng dễ dẫn đến những mâu thuẫn. Cha mẹ mong con sớm yên bề gia thất, trong khi con cái lại muốn theo đuổi đam mê cá nhân. Cha mẹ lo lắng khi con sống xa nhà, con cái lại không muốn cha mẹ phải bận tâm. Những điều ấy vô hình trung tạo nên một khoảng cách vô hình, khiến đạo làm con trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, chính trong những thách thức ấy, đạo hiếu lại có những cơ hội để thể hiện bằng những cách thức mới. Các phương tiện công nghệ hiện đại như điện thoại, video call giúp con cái ở xa vẫn có thể trò chuyện, chia sẻ với cha mẹ mỗi ngày. Một món quà nhỏ gửi về từ xa, một chuyến về thăm bất ngờ, hay chỉ một dòng tin nhắn quan tâm cũng đủ để cha mẹ thấy ấm lòng. Quan trọng nhất, đạo làm con không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc vật chất, mà còn là sự thấu hiểu, tôn trọng những quyết định và mong muốn của cha mẹ. Đó là khi con cái biết lắng nghe những câu chuyện cũ, biết kiên nhẫn giải thích những điều mới mẻ của cuộc sống, và trở thành điểm tựa tinh thần vững chắc cho cha mẹ.

Chúng ta cần nhận thức rằng, đạo làm con không có một khuôn mẫu cố định. Mỗi người có thể thực hiện đạo hiếu theo cách riêng của mình, miễn là xuất phát từ tấm lòng chân thành, từ sự biết ơn và yêu thương vô điều kiện.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 3

Mỗi chúng ta đều là một người con trước khi trở thành một người công dân của xã hội. Do đó, đạo làm con chính là bài học đầu tiên và quan trọng nhất về tình người, là nền tảng để xây dựng lòng nhân ái và sự tử tế.

Khi một người con biết yêu thương, kính trọng cha mẹ – những người đã dành cả cuộc đời để hi sinh cho mình, người đó cũng sẽ dễ dàng mở rộng trái tim để yêu thương, giúp đỡ những người xung quanh. Lòng hiếu thảo chính là “bệ phóng” của lòng nhân ái. Một người con biết ơn công lao cha mẹ sẽ biết trân trọng những giá trị lao động, biết cảm thông với những khó khăn của người khác.

Ngược lại, những người con bất hiếu, sống chỉ biết đến bản thân, vô tâm với cha mẹ cũng khó có thể có một trái tim nhân hậu. Họ chỉ biết nhận mà không biết cho, chỉ biết hưởng thụ mà không biết cống hiến. Lối sống này không chỉ làm tổn thương gia đình mà còn gây hại cho xã hội. Một xã hội có nhiều người vô cảm, ích kỷ sẽ là một xã hội lạnh lẽo, thiếu đi sự kết nối và tình người.

Chính vì vậy, giáo dục đạo làm con không chỉ là việc của gia đình mà còn là trách nhiệm của nhà trường và toàn xã hội. Xây dựng một thế hệ trẻ biết hiếu thảo, biết ơn sẽ là xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái. “Hiếu” không chỉ là một nét đẹp truyền thống mà còn là một giá trị đạo đức vĩnh cửu, cần được gìn giữ và phát huy.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 4

Nhiều người trẻ hiện nay cho rằng, báo hiếu cha mẹ là phải thật giàu có, phải thành đạt, phải xây nhà lầu, mua xe hơi. Họ lao đầu vào công việc, vào những mục tiêu vật chất mà đôi khi quên mất rằng, cha mẹ không cần những thứ đó. Điều cha mẹ cần nhất chính là sự có mặt, sự quan tâm và tình yêu thương của con cái.

Cuộc sống không thể đoán trước được điều gì. Thời gian bên cha mẹ là hữu hạn. Vậy mà, có những người lại để sự hối tiếc gặm nhấm tâm hồn khi cha mẹ đã không còn nữa. “Cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể, con nuôi cha mẹ con kể từng ngày”, câu nói này là một lời cảnh tỉnh sâu sắc. Có những người coi cha mẹ già yếu là gánh nặng, tìm cách đùn đẩy trách nhiệm. Họ quên rằng, khi còn thơ bé, chính cha mẹ đã không hề than vãn một lời, đã thức trắng đêm để chăm sóc khi ta ốm đau.

Báo hiếu không phải là một nghĩa vụ, mà là một hành động xuất phát từ tình yêu thương. Đó không phải là một sự đánh đổi, mà là một sự đền đáp xứng đáng. Chỉ cần một cuộc điện thoại hỏi thăm, một bữa cơm gia đình quây quần, hay một cái nắm tay ấm áp, đó cũng là cách để ta thể hiện lòng hiếu thảo của mình. Cha mẹ không cần những thứ xa xỉ, điều họ cần là nhìn thấy con cái trưởng thành, sống tử tế và hạnh phúc.

Vì vậy, đừng đợi đến khi có thật nhiều tiền hay đạt được những thành công vĩ đại mới bắt đầu báo hiếu. Hãy báo hiếu ngay từ hôm nay, bằng những hành động nhỏ bé và chân thành nhất. Bởi vì, tình yêu thương của cha mẹ là vô giá, và thời gian không chờ đợi bất cứ ai.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 5

Nói đến “đạo làm con”, nhiều người thường nghĩ đến bổn phận, trách nhiệm. Tuy nhiên, nếu nhìn ở một góc độ khác, đạo làm con còn là một quyền lợi vô cùng cao đẹp mà mỗi người may mắn có được.

Có quyền được yêu thương và chăm sóc, có quyền được là bến đỗ bình yên của cha mẹ, có quyền được đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục… đó không phải là một gánh nặng, mà là một diễm phúc. Chỉ những người thực sự mất đi cha mẹ mới hiểu được giá trị của món quà thiêng liêng này.

Thực hiện đạo hiếu là cách để chúng ta thể hiện tình yêu, sự biết ơn và lòng trân trọng đối với những người đã tạo nên cuộc sống của mình. Đó là cách để ta trở thành một con người nhân văn, biết sống vì người khác. Hơn nữa, những hành động hiếu thảo còn là tấm gương sáng cho thế hệ sau noi theo, giúp duy trì và phát triển những giá trị gia đình bền vững. Một đứa trẻ lớn lên trong một gia đình tràn ngập tình yêu thương và sự hiếu thảo sẽ dễ dàng trở thành một người con tốt, một công dân có ích.

Đừng coi việc chăm sóc cha mẹ là một gánh nặng. Hãy coi đó là cơ hội để báo đáp công ơn trời biển, là dịp để chúng ta thể hiện tình yêu thương và sự biết ơn. Hãy trân trọng và tận hưởng đặc quyền được là một người con hiếu thảo, bởi không phải ai cũng có cơ hội đó.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 6

Đạo làm con không phải là một lý thuyết suông mà phải được thể hiện bằng những hành động cụ thể, thiết thực. Nó bắt nguồn từ tình cảm yêu thương, kính trọng, nhưng sẽ trở nên vô nghĩa nếu không được chuyển hóa thành việc làm.

Tình cảm hiếu thảo được xây dựng từ những điều giản dị nhất. Đó là khi ta biết quan tâm đến sức khỏe của cha mẹ, biết chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống, biết lắng nghe những lời khuyên chân thành. Tuy nhiên, tình cảm ấy phải được chứng minh bằng hành động. Một lời nói yêu thương sẽ trở nên giá trị hơn nếu kèm theo một bữa cơm ngon do chính tay con nấu. Một lời hứa phụng dưỡng sẽ đáng tin hơn nếu kèm theo sự nỗ lực học tập, lao động để trở thành người có ích.

Thực tế, có những người chỉ nói được mà không làm được. Họ có thể nói những lời “có cánh” về tình yêu thương cha mẹ, nhưng lại sống ích kỷ, vô tâm, chỉ biết hưởng thụ. Ngược lại, có những người không giỏi nói lời hoa mỹ, nhưng lại luôn âm thầm làm những điều tốt đẹp nhất cho cha mẹ. Những người này mới thực sự sống đúng với đạo làm con.

Do đó, để trọn đạo hiếu, chúng ta cần phải dung hòa giữa tình cảm và hành động. Lòng hiếu thảo cần được nuôi dưỡng từ trái tim và được thể hiện bằng đôi tay, khối óc.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 7

Đạo làm con bao gồm hai khía cạnh: tình thương (tình cảm) và nghĩa vụ (trách nhiệm). Hai yếu tố này có mối quan hệ chặt chẽ, bổ sung cho nhau để tạo nên một khái niệm “hiếu” trọn vẹn.

Nghĩa vụ làm con bao gồm việc chăm sóc, phụng dưỡng, hiếu kính với cha mẹ. Đây là những quy tắc, chuẩn mực xã hội mà con cái phải tuân thủ. Tuy nhiên, nếu nghĩa vụ ấy chỉ được thực hiện một cách miễn cưỡng, không có tình thương thì sẽ trở nên vô hồn. Một người con có thể mua những món đồ đắt tiền, thuê người giúp việc để chăm sóc cha mẹ, nhưng nếu thiếu đi sự quan tâm, trò chuyện, thì món quà ấy cũng trở nên vô nghĩa.

Ngược lại, nếu chỉ có tình thương mà không có trách nhiệm, đó cũng không phải là đạo hiếu trọn vẹn. Một người con có thể yêu thương cha mẹ hết mực, nhưng lại lười biếng, không chịu học hành, lao động, khiến cha mẹ phải lo lắng, vất vả, thì tình thương ấy cũng trở nên vô nghĩa.

Vì vậy, đạo làm con chỉ thực sự trọn vẹn khi tình thương và nghĩa vụ được hòa quyện vào nhau. Chúng ta hãy làm tròn nghĩa vụ bằng tình yêu thương, để mỗi hành động đều xuất phát từ sự tự nguyện và lòng biết ơn sâu sắc.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 8

Người xưa có câu: “Bất hiếu là tội lớn nhất”. Điều đó cho thấy lòng hiếu thảo là thước đo quan trọng nhất để đánh giá nhân cách của một con người.

Một người con hiếu thảo, biết kính trọng cha mẹ cũng sẽ là một người biết tôn trọng mọi người xung quanh, biết sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Ngược lại, những người vô ơn, bất hiếu với cha mẹ thường là những người sống ích kỷ, vô tâm và thiếu đạo đức. Họ không trân trọng công ơn sinh thành, thì cũng khó lòng trân trọng những giá trị khác trong cuộc sống.

Trong xã hội, chúng ta thường thấy những tấm gương người con hiếu thảo được mọi người kính trọng, yêu mến. Họ có thể không giàu có, không địa vị, nhưng nhân cách của họ luôn tỏa sáng. Ngược lại, những kẻ bất hiếu, dù có thành công đến đâu cũng khó lòng nhận được sự tôn trọng thực sự từ người khác.

Vì vậy, rèn luyện lòng hiếu thảo chính là cách để chúng ta hoàn thiện nhân cách của mình. Đó là một quá trình học hỏi không ngừng, bắt đầu từ những việc nhỏ nhất trong gia đình.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 9

Đạo làm con không chỉ là trách nhiệm, mà còn là nguồn động lực mạnh mẽ để chúng ta vươn lên trong cuộc sống.

Khi một người con ý thức được công ơn trời biển của cha mẹ, người đó sẽ có thêm động lực để học tập, lao động, để không phụ lòng mong mỏi của đấng sinh thành. Hình ảnh cha mẹ vất vả mưu sinh, hay hình ảnh mẹ thức trắng đêm lo lắng cho con… sẽ trở thành động lực to lớn để ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

Nhân vật Thu trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” là một minh chứng. Tình yêu thương, nỗi khao khát được nhìn thấy cha đã giúp Thu vượt qua sự bỡ ngỡ ban đầu, để rồi cuối cùng, em đã ôm chầm lấy cha mình. Hay trong thực tế, biết bao người con đã nỗ lực học tập, trở thành những người có ích cho xã hội, chỉ với một mục đích duy nhất là làm cho cha mẹ được tự hào.

Đạo làm con là một sợi dây vô hình, gắn kết ta với gia đình và cũng là một ngọn lửa thắp sáng con đường tương lai. Hãy biến lòng hiếu thảo thành hành động, để mỗi bước chân trên đường đời đều mang ý nghĩa và giá trị.

Nghị luận xã hội về đạo làm con – Văn mẫu lớp 11 bài 10

Dân tộc Việt Nam từ bao đời nay luôn coi trọng chữ “hiếu” trong đời sống tinh thần. Đạo làm con đã trở thành một nét đẹp văn hóa, được truyền từ đời này sang đời khác.

Truyền thống “kính trên nhường dưới”, “uống nước nhớ nguồn” đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người Việt. Đạo làm con không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc cha mẹ mà còn là sự biết ơn, kính trọng đối với ông bà, tổ tiên. Hàng năm, vào những dịp lễ, Tết, con cháu quây quần bên nhau, thắp hương tưởng nhớ ông bà, đó là cách để chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo, để nhớ về cội nguồn.

Trong xã hội hiện đại, những giá trị truyền thống này càng cần được trân trọng và phát huy. Giữa bộn bề cuộc sống, những phút giây quây quần bên gia đình, được trò chuyện, được lắng nghe cha mẹ là những khoảnh khắc vô giá. Đó là cách để ta giữ gìn những giá trị truyền thống, để tình thân luôn là ngọn lửa sưởi ấm cho mỗi gia đình.

Đạo làm con không chỉ là một bổn phận cá nhân, mà còn là một phần của bản sắc dân tộc. Giữ gìn đạo hiếu chính là cách để ta bảo tồn và phát triển những giá trị văn hóa tốt đẹp của ông cha.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – HẾT – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Nguồn: vanmau.vn